1602. Уцёкі да Волі Гарадной

Юрей Збаразский (1573-1631),
пінскі стараста (1590-1631)

   Улетку 1602 года з сёл маёнтка Купятычы Пінскага павету «ўцякае» (відавочна з блаславення пінскага старасты) 5 сямей рамеснікаў з усім нажытым рухомым скарбам. Чатыры сям’і з Гарадышча, Высокага, Пінкавіч – гэта шаўцы (чабатары), якія купілі дамы ў Пінску і пераехалі туды жыць. Пятая сям’я – краўца Тамілы Стэньковіча з Высокага – уцякае да мястэчка Гарадной. Праз Пінскі земскі суд уладальнік Купятычаў берасцейскі кашталян Рыгор Война намагаецца вярнуць гэтых людзей на месца, чаму працівіцца пінскі стараста Юры Збаражскі, які відавочна зацікаўлены ў развіцці рамяства ў вольных гарадах. Адметна, што ў сваім лісце вялікі князь літоўскі і кароль польскі Жыгімонт Ваза

1835. Гарадная выйграла суд у Скірмунта

Убочная грэбля

Ад нейкага часу гарадэнцы не даюць абшарніку Аляксандру Скірмунту супакою, возячы гаршкі праз Калоднае. Скірмунт загадвае сялянам забіраць гарадэнскае сена з сенажацяў у Стыкаве, забараняе мяшчанам ездзіць у Пінск праз Калоднае, ягоны брат Адам Скірмунт адбірае гаршкі за праезд праз Вітчаўку ў Сернікі. Пасля шматлікіх скаргаў у Пінск і Менск (11 штук толькі на працягу 1824–1833!), пасля ціску грамадзянскага губернатара на Скірмунтаў у лютым 1833 у прысутнасці Пінскага земскага суда было заключанае міравое прашэнне з суседскімі абшарнікамі. Адным з пунктаў прашэння была пабудова гарадэнцамі новае грэблі ў аб’езд двара Калоднага. Але ўжо ў траўні 1834 у старасты Кірылы Белавуса здымаюць колы пры праездзе Калоднага, сам ён уцякае вярхом на кані.

1649. Высацкія пакуты

Герб Высацку

Актавая крыніца
№ 324 – 1649 г. Сьнежня 31 дня.

Скарга сялян копнаму суду на надзвычайны ўціск з боку арандатара.

Лета ад нараджэньня Сына Божага 1649, месяца Сьнежня 31 дня. На ўрадзе ґродзкім у замку гаспадарскім пінскім, перада мною Юр’ем Нялюбавічам Тукальскім, войскім і падстарастам пінскім, ад ясна асьвечанага князя ягамосьці Альбрэхта Станіслава Радзівіла, князя на Алыцы і Нясьвіжы, канцлера Вялікага Княства Літоўскага, старасты пінскага, ґнеўскага і тухольскага ўстаноўленым, стаўшы відавочна енэралы Яго каралеўскае міласьці Пінскага павету Іван Качаноўскі і Ян Анкудоўскі, квіт свой на пісьме пад пячаткамі і з подпісамі рук сваіх і пад пячаткамі боку шляхты да кніг ґродзкіх пінскіх далі паказаньні тымі словамі: